Folk veit lite om hjernehelse, men vil vite meir
Forskningsfunn
|Publisert
Folk tenker ikkje på si eiga hjernehelse og er usikre på korleis dei skal ta vare på ho, viser ein ny studie i Lifebrain-prosjektet ved Folkehelseinstituttet og Universitetet i Oslo.
Ein sunn hjerne er viktig for generell helse og velvære, og for å hindre nevrologiske sjukdommar som Parkinsons sjukdom, demenssjukdommar og hjerneslag. Hjernehelse handlar om å ha ei sunn hjerne gjennom livet.
I studien vart 44 deltakarar frå ulike europeiske land grundig intervjua om kva tankar dei hadde om hjernen og hjernehelse.
Ønsker meir informasjon
Funna i studien viser at dei fleste deltakarane ikkje var kjente med kva hjernehelse inneber, og at dei ikkje tenkte bevisst på si eiga hjernehelse. Dei gjorde heller ikkje noko bevisst for å ta vare på hjernehelsa.
Studiedeltakarane var interesserte i å ta hjernehelsetestar for å lære om sin personlege risiko for å utvikle hjernesjukdommar, og var villige til å sette i verk tiltak for å halde oppe hjernehelsa dersom dei fekk skreddarsydd oppfølging , og dersom tiltaka hadde ein påvist effekt. Dei ønskte òg meir informasjon om hjernehelse.
Desse resultata er i tråd med resultat frå andre studiar som har vist at mange kan vere klar over kva som hjelper dei til å ta vare på hjernen, men at dei har behov for detaljert rettleiing om kva dei bør gjere i praksis.
Tiltak for god hjernehelse
Hovudforskaren til studien, Isabelle Budin-Ljøsne frå Folkehelseinstituttet, meiner publikum treng skreddarsydd informasjon om kor viktig hjernehelse er, og korleis ho kan haldast ved like.
– Éin av tre vil utvikle ein hjernesjukdom i framtida. Det er derfor avgjerande å gi menneske kortfatta, praktisk og kunnskapsbasert informasjon om korleis dei kan vedlikehalde ein sunn hjerne, seier ho.
– Til dømes kan tilgang til sportsaktivitetar og sosiale eller kulturelle aktivitetar oppmuntre folk til å ta betre vare på hjernen sin, legg ho til.
Om studien
Studien omfatta djupneintervju av 44 vaksne deltakarar som allereie var rekrutterte til hjerneforskingsstudiar i Noreg, Tyskland, Spania og Storbritannia. Ingen av deltakarane hadde ein diagnose på hjernesjukdom.
Studien undersøkte deltakarane sitt syn på hjernen og hjernehelse, interessa for å vedlikehalde ei sunn hjerne, viljen til å lære meir om personleg hjernehelse og kva tankar dei hadde når det gjaldt å fremme god hjernehelse og forhindre utvikling av hjernesjukdommar.
The Global Brain Health Survey
Resultata frå denne studien inngår i utviklinga av ei global hjernehelseundersøking – Global Brain Health Survey – som er lansert for å undersøke kva for perspektiv menneske frå ulike delar av verda har når det gjeld hjernehelse. Undersøkinga er open for alle over 18 år, tar omtrent 15 minutt å fullføre og er for tida tilgjengeleg på 12 språk.
Resultata frå undersøkinga vil bli brukt til å utvikle brukarvennlege retningslinjer for betre hjernehelse.
Lifebrain-prosjektet
Denne studien er ein del av Lifebrain-prosjektet, eit 5-årig forskingsprosjekt i Horizon2020-programmet til EU-kommisjonen, der Folkehelseinstituttet er med som partnar. Prosjektet kombinerer data frå 11 europeiske forskingsdatabasar for å utforske faktorar som påverkar hjernehelsa: miljø, sosiale forhold, arbeid og livsstil.
Referanse
Friedman BB, Suri S, Solé-Padullés C, Düzel S, Drevon CA, Baaré WFC, Bartrés-Faz D, Fjell AM, Johansen-Berg H, Madsen KS, Nyberg L, Penninx BWJH, Sexton C, Walhovd KB, Zsoldos E, Budin-Ljøsne I. Are People Ready for Personalized Brain Health? Perspectives of Research Participants in the Lifebrain Consortium. Gerontologist. 2019 Nov 4. pii: gnz155. doi: 10.1093/geront/gnz155. [Epub ahead of print]
